A + V

Wyzwanie

W dawnym budynku dworca PKP w Krośnie postanowiono stworzyć wyjątkowe miejsce – ETNOCENTRUM Ziemi Krośnieńskiej. To nie jest jedynie muzeum opowiadające historię regionu, ale to również przestrzeń do warsztatów i rozpowszechniania wśród najmłodszych kultury krośnieńskiej, sala gier, scena do tańca i karaoke, teatr, szkółka kulinarna oraz strefa relaksu.

Celem stworzenia centrum jest ochrona i wykorzystanie dziedzictwa kulturowego Krosna dla rozwoju kulturalno-edukacyjnego.

Wyzwaniem więc było połączenie celu powstania obiektu – złożenie hołdu tradycyjnej kulturze kośnieńskiej – z nadaniem mu nowoczesności za pomocą technologii multimedialnej. Ważnym zadaniem było również wykorzystanie potencjału miejsca powstania ETNOCENTRUM – zabytkowego XIX-wiecznego dworca PKP oraz ochrona jego dziedzictwa i historycznej wartości.

Opis rozwiązań

Jeszcze przed wejściem do muzeum na odwiedzających czeka pierwsza ekspozycja – domek nawiązujący do tradycyjnej chaty pogórzańskiej. Jest to atrakcja przeznaczona głównie dla najmłodszych odwiedzających. Wprowadza on zwiedzających w klimat wsi ziemi krośnieńskiej.

ETNOCENTRUM Ziemi Krośnieńskiej znajduje się w zabytkowym budynku dworca PKP z połowy XIX w. Charakterystykę tego miejsca przedstawiają liczne elementy wystawy nawiązujące do pierwotnego zagospodarowania budynku. W piwnicy znajduję się przestrzeń zaaranżowana na peron dworcowy z przełomu XIX i XX wieku, w której odbywają się wirtualne podróże pociągiem. Zwiedzający może poczekać na swoją „wyprawę” rozsiadając się na stylizowanych ławkach, którym nie brakuje oryginalnego zadaszenia. Odwiedzający spogląda na jedną ze ścian na której wyświetlana jest projekcja wideomappingu, szczegóły krajobrazów są widoczne dzięki użyciu projektora o jasności 7000 lumenów.  Pozostałe ściany ozdobione są fototapetami obrazującymi okoliczny krajobraz. Ważną rolę w tej przestrzeni odgrywają efekty dźwiękowe, przypominające odgłosy wydawane przez pociąg. Wrażenie jazdy w nocy, w dzień czy przez tunel wspomaga odpowiednio dobrane oświetlenie, które jest zintegrowane z projekcją wideomappingu – z chwilą jej uruchomienia oświetlenie dostosowuje swoją jasność do prezentowanego filmu. Integracja ta pozwala na wielowymiarowe odczuwanie przez zwiedzającego kolejnych etapów podróży.

 

 

ETNOCENTRUM zapewnia nam możliwość „przejażdżki” nie tylko pociągiem z dawnych lat, ale również tradycyjnym wozem. W sąsiadującym do peronu pomieszczeniu znajduje się makieta wozu do którego można wsiąść i odbyć wirtualną podróż w świat legend podkarpackich, rozgrywanych w reżyserii dawnego świata. Zwiedzającym wyświetlana jest prezentacja multimedialna na połączonych ze sobą monitorach 46”. Jest ona ściśle powiązana z efektami dźwiękowymi i świetlnymi. Dodatkowo doznania wzmocnią drgania wozu oraz zapachy, które będzie można doświadczyć o zmiennym nasileniu w zależności od etapu przejażdżki.

 

 

Kolejnym pomieszczeniem, które mogą odwiedzić zwiedzający jest sala gier. Znajdują się w nim trzy stanowiska interaktywne wyposażone w monitory oraz kamery śledzące ruch typu „kinect”. Gry przybliżają prace wykonywane w dawnych czasach przez lud podkarpacki, przenoszą, szczególnie młodszą część odwiedzających, w świat dawnej wsi.

 

 

Na parterze budynku znajduje się wyjątkowa przestrzeń – duża sala pełniąca dwie funkcje: warsztatową i konferencyjną. Wykorzystywana jest ona przez ETNOCENTRUM do organizowania wszelkich wydarzeń skierowanych głównie do najmłodszych, ale także do dorosłej części zwiedzających. W kalendarzu wydarzeń można znaleźć takie pozycje jak warsztaty z robienia makram, warsztaty plastyczne oraz snycerskie. Przestrzeń jest tak uniwersalna, ponieważ zastosowano system składanych ścian które umożliwiają wykorzystanie pomieszczenia jako jednej dużej sali lub dwóch małych. W sali zawieszony został projektor multimedialny i ekran podwieszany na którym można wyświetlać prezentacje lub filmy. Profesjonalne głośniki pozwalają na odtwarzanie nagrań audio na najwyższym poziomie. Poza elementami multimedialnymi w sali znajdują się meble, rekwizyty i inne wyposażenie umożliwiające przeprowadzanie warsztatów.

W ETNOCENTRUM znajduje się też dodatkowa, mniejsza sala warsztatowa. W pomieszczeniu oprócz narzędzi niezbędnych przeprowadzaniu warsztatów znajduje się stół multimedialny 55’ z nakładką dotykową „multitouch”. Na dedykowanej aplikacji użytkownicy mogą zaprojektować i stworzyć własną serwetę lub bieżnik wybierając dowolny rodzaj haftu i zdobień.

Kolejne pomieszczenie nawiązuje do izb chat z początku XX w. Przeznaczeniem tego pomieszczenia są warsztaty kulinarne dla dzieci, dlatego w jego centralnym punkcie umieszczony został piec do wypieku chleba. Ważnym elementem jest pokaz multimedialny w postaci wideomappingu prezentowany na stole do zajęć jako film animowany ilustrujący proces przygotowania potraw. Prezentacje wyświetlana jest za pomocą czterech projektorów skierowanych na stół.

 

 

W muzeum nie zabrakło miejsca do odpoczynku i wyciszenia – na trzech ścianach sali wyświetlany jest obraz przestrzeni pastwiska/łąki, a w pomieszczeniu znajdują się skrzynie na których można usiąść i zrelaksować się pomiędzy kolejnymi etapami zwiedzania.

 

 

ETNOCENTRUM zadbało nie tylko o warsztaty kulinarne, ale również taneczne. Odbywają się one w przeznaczonej do tego sali. Wyjątkowy wystrój wnętrza nawiązuje do typowego wystroju domów regionalnych – ściany obłożone okładzinami z desek bielonych, drewniana podłoga oraz charakterystyczne ozdoby z makram nadają miejscu wyjątkowego klimatu. Na jednej ze ścian wyświetlany jest film z prezentacją tradycyjnych tańców, pozwalający nauczyć się kroków.

 

 

Po nauce regionalnych tańców; czas na pieśni! W izbie gościnnej przewidziano miejsce do organizowania karaoke. To tutaj goście ETNOCENTRUM mogą brać udział w warsztatach śpiewu, cyklicznych spotkań z pieśnią czy bawić się podczas ETNOkaraoke. Aplikacja zawiera 30 utworów do wyboru. Teksty pieśni i ich zapis nutowy wyświetlane są na monitorze LCD 55”, a zestaw głośników umożliwiają bardzo dobry odsłuch z każdej części pomieszczenia. Mając do czynienia z występami artystycznymi, nie mogło zabraknąć również profesjonalnego oświetlenia scenicznego. ETNOKaraoke jest wyjątkowe nie tylko ze względu na wysoką jakość zastosowanej technologii, ale także dzięki specyficznemu, pogórzańskiemu klimatowi, który podkreślony został wyjątkową aranżacją wnętrza. Pomieszczenie stylizowane jest na izbę gościnną/dzienną – masywny dębowy stół, kredens z zastawą porcelanową, ołtarzyk z figurką Maryi ustrojonej w kwiaty… Jest to świetny przykład przenikania stref sacrum i profanum w mieszkaniach gospodarzy z okresu międzywojennego i powojennego.

 

 

Czy wiecie czym jest podworzec? W części regionów Polski południowej słowo oznacza pole. Ma ono ogromne znaczenie dla ziemi krośnieńskiej dlatego poświęcono mu dużą przestrzeń. Gospodarski podworzec przestawiony jest za pomocą filmu wyświetlanego na ścianach przy użyciu dwóch projektorów multimedialnych. Dodatkowo dzięki zastosowaniu profesjonalnych głośników zwiedzający może poczuć się jakby stał po środku podworca!

 

 

W ETNOCENTRUM przewidziano przestrzeń do przeprowadzania prelekcji, wykładów, pokazów, szkoleń, spektakli, konferencji… Nazwano ją teatrem „Na strychu”.  Na ścianie na wprost wejścia, zainstalowano ekran projekcyjny na którym można wyświetlać obraz z projektora multimedialnego. Przed ekranem znajduje się scena z podwyższeniem na wprost której na widzów czekają wygodne krzesła. W teatrze nie zabrakło profesjonalnego nagłośnienia i oświetlenia scenicznego. „Na strychu” odbywają się przedstawienia teatralne, spotkania z autorami, występy muzyczne organizowane dla odwiedzających i mieszkańców Krosna.

 

 

Dodatkową atrakcją z której zwiedzający mogą skorzystać jest wirtualna przymierzalnia. Jest to stanowisko interaktywne, które za pomocą technologii kinect pozwala „przymierzyć” wybrany przez siebie strój ludowy i obejrzeć efekt końcowy na monitorze. Na zakończenie podróży goście mogą zakupić pamiątki z tego wyjątkowego miejsca w ETNOsklepiku.

 

 

Efekt końcowy

ETNOCENTRUM Ziemi Krośnieńskiej jest świetnym przykładem na to, że nowoczesna technologia świetnie współgra z kulturą tradycyjną i etnografią. Poprzez zastosowanie wielu rozwiązań multimedialnych, udało nam się podkreślić wartość kultury tradycyjnej, jednocześnie nie zmieniając jej wyjątkowego charakteru. Zwiedzający mogą poczuć się tak jakby przenieśli się w czasie do XX wieku dzięki wyjątkowej architekturze i scenografii tego miejsca. Warto jednak dodać, że część z tych doświadczeń nie byłoby możliwe do zrealizowania bez odpowiedniej technologii – jak inaczej moglibyśmy przejechać się XIX wiecznym pociągiem?

Nasza realizacja w ETNOCENTRUM Ziemi Krośnieńskiej pokazuje też, że technologia audiowizualna wspiera zwiedzającego nie tylko podczas oglądania eksponatów i nauki, ale także podczas warsztatów kulinarnych,  nauki śpiewu i tańca, występów teatralnych. Jest wszechobecna jednak nie zabiera tradycyjnego charakteru. Ponadto, technologia sprawia, że zastosowanie obiektu jest bardziej wszechstronne i może odpowiadać na potrzeby wielu grup – wydarzenia integracyjne i konferencje dla firm, warsztaty dla dzieci ze szkół, przedstawienia, karaoke dla rodzin – i to wszystko w jednym budynku